Çocukluk
- Kafekültür Yayıncılık
- 29 Nis
- 2 dakikada okunur
Çocukluğun Tarihi, Felsefesi ve Hakları Üzerine
Çocukluk... Her birimizin hayatındaki en canlı, en kırılgan, en unutulmaz dönem. Ancak tarih boyunca çocukluk, bugünkü anlamıyla her zaman var olmamıştı. Bir zamanlar çocuklar, küçük yetişkinler olarak görülür, duyguları, hakları yok sayılırdı. Bugünse, çocukluk; korunması, anlaşılması ve kutsanması gereken eşsiz bir evre olarak kabul ediliyor.
Çocukluğun Tarihi: Küçük Yetişkinlerden Hak Sahibi Bireylere
Tarihçi Philippe Ariès, Çocukluğun Tarihi adlı eserinde, Orta Çağ’da çocuk kavramının bugünkü gibi anlaşılmadığını ileri sürer. Çocuklar doğar doğmaz yetişkinlerin dünyasına katılır, minyatür yetişkinler gibi çalıştırılırdı. Çocukluğun "özel bir dönem" olarak algılanması ancak 17. yüzyıldan itibaren, özellikle Aydınlanma Çağı ile şekillenmeye başladı.
Sanayi Devrimi ise, bu kırılgan evrenin daha da hassaslaşmasına yol açtı: Fabrikalarda çalıştırılan çocuk işçiler, bir anda çocuk haklarının doğuşunun da tetikleyicisi oldular.
Çocukluğun Kronolojisi: Dönemlere Göre Değişen Anlamlar
Orta Çağ: Çocukluk neredeyse yoktu; çocuklar hızlıca yetişkin rollerine sokuluyordu.
Rönesans: Sanatta ve edebiyatta ilk kez çocuk imgesi öne çıkmaya başladı.
18. Yüzyıl (Aydınlanma): Rousseau, "Emile" adlı eserinde çocuğu bağımsız ve doğal bir birey olarak tanımladı.
19. Yüzyıl: Çocuk işçiliğinin yoğunluğu, sosyal reformları ve eğitim hakkını doğurdu.
20. Yüzyıl: Çocuk haklarının uluslararası belgelerle korunmaya başlaması.
Çocukluğun Felsefesi: Masumiyet ve Potansiyel
Rousseau’nun felsefesinde çocuk, "bozulmamış doğanın" temsilcisidir. Çocuğun özgürlüğü, eğitimi ve gelişimi, doğanın akışına uygun olmalıdır.
İzleyen yüzyıllarda Kant, Dewey ve Freud gibi düşünürler de çocukluğu bireyin özgün bir gelişim evresi olarak ele aldılar.
Bu bakış açısı, çocukların dünyayı algılayışlarının kendilerine özgü olduğunu ve eğitimin bunu desteklemesi gerektiğini savunur.
Çocuk Hakları: Küresel Bir Bilinç
İlk kez 1924'te, Cenevre'de kabul edilen Çocuk Hakları Bildirgesi, çocukların korunması gerektiğini vurguladı.
Ardından 1959’da Birleşmiş Milletler’in Çocuk Hakları Bildirgesi ve 1989’da Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ile çocuk hakları evrensel bir güvence altına alındı.
Bu belgeler; çocukların yaşama, gelişim, eğitim, korunma ve katılım haklarını temel ilke olarak belirledi.
23 Nisan: Dünyanın Çocuklara Adanmış Tek Bayramı
Mustafa Kemal Atatürk, 23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni açarak ulusun egemenliğini çocuklara emanet etti.
Bu bayram, sadece çocukların değil, aynı zamanda tüm insanlığın çocukluk onuruna adanmış bir gün oldu.
Bugün 23 Nisan'ı kutlarken, geçmişten bugüne çocukluk kavramının nasıl bir yolculuk geçirdiğini hatırlamak; çocuklara daha aydınlık bir dünya sunmanın sorumluluğunu da taşımaktır.
Yorumlar